Η τραμπάλα!

Το άγχος της μοναξιάς συνήθως συνοδεύεται από σκέψεις τυλιγμένες με ένα ελαφρύ πέπλο φόβου και ενόχων. Φοβάμαι να μείνω μόνος, πως θα γνωρίσω νέους ανθρώπους; Πως θα ξαναμπώ στη διαδικασία σχέσης; Πως θα “εκπαιδεύσω” παλι τον νέο σύντροφο; Γιατί με πρόδωσε πάλι; Γιατί δυσκολεύομαι  εν τέλη να σχετιστώ, να συνδεθώ, να διατηρήσω μια σχέση όπως όλοι οι αλλοι; Τι έχω τελικά και όλοι με απορρίπτουν; Μερικά μόνο από τα ερωτήματα που μας προκαλεί το άγχος της μοναξιάς.  Από τη μία έρχεται σαν σειρήνα που ενεργοποιείται και μας παρακινεί  να αναζητήσουμε συντροφιά ή  να δεσμευτούμε σε μια σχέση και από την άλλη μπορεί να μας αποτρέψει από πολλές καταστάσεις, ακόμη και από την επιλογή που έχει ο καθένας μας, αυτή του  χωρισμού.

Φανταστείτε λοιπόν το αγαπημένο σας πάρκο, αυτό που πηγαίνατε και παίζατε όταν ήσασταν μικροί, ανέμελοι και επιστρέφατε τρέχοντας στους δικούς σας για μια αγκαλιά, για ένα βλέμμα και πάλι πίσω στο παιχνίδι, στις κούνιες, την τσουλήθρα, τον ιστό, την τραμπάλα..σε αυτή την μοναδική τραμπάλα που αν συνειδητοποιούσατε  πως  η λειτουργία της μοιάζει με πολλές αποφάσεις ή καταστάσεις της ενήλικης ζωής σας, πιθανόν και να μη θέλατε ποτέ να κατεβείτε από εκεί πάνω. Σαν κατακτητής! Θα ήσασταν ενδεχομένως λίγο πιο κοντά στο “αφού κάνω τραμπάλα μεγάλωσα πια, ε μαμά;”. Μάλλον θα είχατε ανακαλύψει από τότε την μαγεία του μεγαλώνω, παραμένοντας παιδί.
Ας παίξουμε λοιπόν,
Στην μια πλευρά της τραμπάλας ας βάλουμε την  προσπάθεια ικανοποίησης της ανάγκη σας για συναισθηματική ασφάλεια, για αποδοχή και εξέλιξη. Για ένταξη στο κοινωνικό σύνολο και για δημιουργία σχέσεων. Φανταστείτε πόσο έντονα αυτή η ανάγκη καλύπτεται και πως η ζωή σας αποκτά ακόμη μεγαλύτερο νόημα όταν ένα συγκεκριμένο άτομο νοιάζεται αποκλειστικά για εσάς.Όπως τότε, που ήσασταν παιδί. Όταν ξυπνάει και κοιμάται με την σκέψη σας. Όταν ακούει το όνομα σας, την φωνή σας και τα λόγια σας συνεχώς. Όταν ζει για εσάς. Όνειρο!! Σιγά σιγά όμως αυτό το ζει για εσάς, εύκολα μπορεί να μετατραπεί και σε θηλιά, στην αρχή χαλαρή και κάπως ευχάριστη, στην πορεία όμως, μπορεί να καταλάβει εξ ολοκλήρου την άλλη πλευρά της τραμπάλας. Πως είναι άραγε η κατάσταση τώρα; πως την βιώνετε; Η σχέση τώρα απειλείται, η αίσθηση του ελέγχου σας κλονίζεται και το παιχνίδι αλλάζει κανόνες, χωρίς την απαραίτητη συγκατάθεσή σας. Από εκεί λοιπόν που παίζατε με ίσους όρους,το γνώριμο παιχνίδι της παιδικής σας ηλικίας, μια εγώ, μια εσύ και μια μαζί – κρατώντας την απαιτούμενη ισορροπία – καταλήξατε στο μόνο εσύ! Μόνο ο άλλος! “Ξαφνικά” ο σύντροφός σας εμμένει στην άλλη πλευρά και εσείς νοιώθετε πως δεν έχετε την δυνατότητα να αντιδράσετε από εκεί πάνω, παρά μόνο να διαμαρτύρεστε και να φωνάζετε. Ή μήπως την έχετε;
Τι θα κάνατε άραγε σε αυτή τη θέση; Α) πηδάτε από την τραμπάλα με κίνδυνο να χτυπήσετε; Β) προσπαθείτε να εξισορροπήσετε πάλι την σχέση Γ) φωνάζετε για βοήθεια ενα τρίτο άτομο; Δ) χωρίζετε; Ε) άλλο..
Θέλω να πιστεύω πως κάπου εκεί, αργά ή γρήγορα, όλοι κατανοείτε πως έχετε επιλογές. Δε σημαίνει πως τις ξέρετε, δε σημαίνει πως θα τις επιλέξετε, ούτε καν πως θα τις εφαρμόσετε. Αλλά πως αντιλαμβάνεστε πως έχετε! Άλλωστε, το πως θα κινηθείτε για να τις ανακαλύψετε, για να τις κατασκευάσετε και να τις εφαρμόσετε, είναι κάτι πλήρως υποκειμενικό.

Ας υποθέσουμε πως επιλέξατε το Δ) τον χωρισμό: τότε έχω να σας πω, πως κάποιες έρευνες λένε πως ο επικείμενος χωρισμός μας προκαλεί άγχος και συνήθως όταν φοβάσαι τον χωρισμό, υπάρχει πιθανότητα να υιοθετήσεις και μια εξαρτημένη συμπεριφορά από τον αλλο. Να γαντζωθείς πάνω του, να μην πιστεύεις στον εαυτό σου, να μην τον εμπιστεύεσαι και να επιθυμείς να γεμίζεις τα κενά του παρελθόντος σου με την παρουσία του άλλου, όσο βλαβερή και αν είναι αυτή. Να υπομένεις όλες τις άσχημες συμπεριφορές του, τις απαξιωτικές, τις υπερβολικές από φόβο να μη χωρίσεις. Να γεμίζεις δηλαδή τα κενά του πόνου της μοναξιάς με την επιλογή αρρωστημένων ή/και δυσλειτουργικών σχέσεων.
Και αν ακόμα στην τραμπάλα δεν ήταν ένας άλλος, δεν ήταν μια σχέση, αλλά ήσασταν η άλλη σας πλευρά; Η πλευρά του φόβου; Η  πλευρά που αποφεύγει τις σχέσεις σε μια προσπάθεια αποφυγής του πόνου; Η πλευρά που αποφεύγει δηλαδή να δεθεί συναισθηματικά με ένα άλλο άτομο από φόβο μήπως νιώσει απόρριψη και εγκατάλειψη; Πιθανόν να έχεις προδοθεί από τους ανθρώπους, ακόμη και από την βρεφική σου ηλικία και να περιμένεις ότι θα σε προδώσουν ξανά. Να είσαι βεβαίως γι’αυτό, μη  συνειδητά. Η αποφυγή αυτή ωστόσο συνοδεύεται από μια αίσθηση απομόνωσης και θλίψης. Καθώς και από μια περιορισμένη ικανότητα εξερεύνησης ή διαφοροποίηση των  εσωτερικών εμπειριών. Ο συρμάτινος αυτός  ψυχολογικός τοίχος που κάποτε σε προστάτευε σήμερα έγινε εμπόδιο και εχθρός. Σε καταδικάζει κάθε στιγμή στην καχυποψία, στην δυσπιστία, στην απάθεια, στην έλλειψη. Ή μπορεί το άγχος σου να εκδηλώνεται με θυμό και πίσω από το θυμό πάλι να υπάρχει ο φόβος της μοναξιάς και της απόρριψης.

Είμαστε φτιαγμένοι για την σύνδεση. Για να ζούμε σε συστήματα. Ο οργανισμός μας είναι ένα σύστημα, η κοινωνία μας είναι σύστημα η οικογένεια είναι σύστημα. Είμαστε πλασμένοι για σχέσεις. Ερωτικές, συντροφικές, φιλικές διότι λαμβάνουμε την ικανοποίηση που μας προσφέρουν οι σχέσεις. Απόλαμβάνουμε την αγάπη που φαίνεται πως είναι γραμμένη στα αρχέγονα κύτταρά μας. Μας εξελίσσουν, μας ανακουφίζουν, μας ολοκληρώνουν οι δεσμοί. Όταν όμως έχουμε υπερβολική ανάγκη τους άλλους, όταν φοβόμαστε τη μοναξιά και την εγκατάλειψη, τότε δυσκολευόμαστε να επιβιώσουμε μόνοι μας. Η ύπαρξη ανασφαλών δεσμών και ο πόνος που σχετίζονται με την απογοήτευση που βιώσαμε στο παρελθόν ή φοβόμαστε πως θα βιώσουμε στο μέλλον, μας οδηγούν στο να οργανώνουμε τη ζωή μας με προσοχή στην μη αναβίωση παρόμοιων  συναισθημάτων και αναγκών. Σαν προληπτική αγωγή σε κάτι που θεωρούμε βέβαιο. Όμως τίποτα δεν είναι βέβαιο. Κανένας μας δεν εγγυάται πως επειδή είχες εμπειρία ανασφαλών δεσμών θα ξαναέχεις ή το αντίστροφο.

Είναι εξαιρετικά ουσιώδες να αισθανόμαστε όμορφα με τον εαυτό μας, οι δύο μας. Η μοναδική στιγμή αυτονομίας μας εξάλλου, είναι η μοναξιά μας, απαλλαγμένη από συναισθήματα αρνητικά. Ας αρχίσουμε λοιπόν να του μιλάμε, να του λέμε ερωτόλογα, να του κάνουμε μικρά ή μεγαλύτερα δώρα, να τον παρατηρούμε, να τον θαυμάζουμε, να τον πιστεύουμε, γιατί μόνο έτσι αντιλαμβάνομαστε ποιοι πραγματικά είμαστε.
Μη ξεχνάτε πως οτι σκέφτομαι για εμένα, είναι  αυτό που καθρεφτίζω  στους άλλους.

Η τραμπάλα θέλει δύο. Εγώ λέω, όχι απαραίτητα!

Με πολύ σεβασμό & αγάπη,

Μαρία