Τσάι του βουνού: Ταπεινό, αλλά πολύτιμο, απολαυστικό & θεραπευτικό!

Ταπεινό αλλά πολύτιμο, το ελληνικό τσάι του βουνού, έχει γίνει τα τελευταία χρόνια αντικείμενο επιστημονικής έρευνας λόγω των πολύτιμων ιδιοτήτων του.

Επίσης γνωστό ως Σιδερίτης (Ironwort στα Αγγλικά),  θεωρείται  ότι πήρε το όνομά του από τη λέξη «σίδηρος» χάρη στις επουλωτικές του ιδιότητές του σε πληγές που προκαλούνται από τα σιδερένια όπλα.

Στην Κρήτη το ονομά του είναι «μαλοτίρα», και  προέρχεται κατά πάσα πιθανότητα από από τις ιταλικές λέξεις «male» (αρρώστια) και «tirare» (σύρω), καθώς στην ενετοκρατούμενη Κρήτη το θεωρούσαν φάρμακο για τα κρυολογήματα και τις παθήσεις του αναπνευστικού.

Αναπτύσσεται σε βραχώδεις περιοχές και σε υψόμετρο περίπου 1000 μέτρων όπου το βότανο έρχεται σε επαφή με μεγαλύτερη υγρασία, την οποία και χρειάζεται .

Με πάνω από 150 ποικιλίες το τσάι του βουνού παραδοσιακά εκτιμάται για την  απαλή,  γλυκιά και ανάλαφρη γεύση του, αλλά και για τις ευεργετικές του επιδράσεις του στο κρυολόγημα και τις φλεγμονές του ανώτερου αναπνευστικού συστήματος, καθώς και για την αντιμετώπιση της δυσπεψίας και των γαστρεντερικών προβλημάτων.

Τα τελευταία χρόνια οι επιστημονικές μελέτες έχουν αποδείξει ότι όλες οι ποικιλίες του είναι πολύ πλούσιες σε ευεργετικά συστατικά με κυριότερα τα φλαβονοειδή και παρέχουν σημαντικά αντιμικροβιακά αντιφλεγμονώδη, αναλγητικά και αντιβακτηριακά αποτελέσματα. Πλούσιο επίσης σε φυσικά αντιοξειδωτικά, διαπιστώθηκε ότι έχει παρόμοια αντιοξειδωτική δράση με το  πράσινο τσάι .

Τι έδειξαν όμως οι έρευνες για το τσάι του βουνού;

1. Βελτιώνει τη μνήμη και καταπολεμά το Αλτσχάιμερ !

Σχετικά πρόσφατες Γερμανικές επιστημονικές  μελέτες κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι πίνοντας τσάι βουνού (συγκεκριμένα το είδος Sideritis scardica του Ολύμπου) επί 6 μήνες, ασθενείς με Αλτσχάιμερ επανέφεραν  τη μνήμη τους στο επίπεδο που ήταν 9 μήνες πριν και κατόπιν σταθεροποιήθηκε η κατάσταση του ασθενούς.  Αντίστοιχα  πειράματα απέδειξαν ότι ενισχύθηκε η αντιοξειδωτική άμυνα περιοχών του εγκεφάλου όσων κατανάλωναν επί 6 εβδομάδες αφέψημα από τσάι του βουνού.

• Μειώνει την αρτηριακή πίεση και καταπολεμά το άγχος .

Έχει αποδειχθεί ότι ο σιδερίτης  μειώνει  την αρτηριακή πίεση,  προκαλώντας  διαστολή-χαλάρωση των αιμοφόρων αγγείων,  γεγονός που  με τη σειρά του επιδρά στο άγχος .  Η ιδιότητά του αυτή μπορεί να εξηγήσει γιατί το βότανο αυτό έχει χαλαρωτικές ιδιότητεςκαι μάλιστα χωρίς καμία παρενέργεια.

4 είδη φλαβονοειδών  που εντοπίστηκαν στον σιδερίτη αποδείχθηκαν  πιο ισχυρά ακόμα και από εξειδικευμένα φάρμακα στη μείωση του άγχους και της κατάθλιψης. Γερμανικές έρευνες αναφέρουν, ότι οι ενώσεις που περιέχει, αλληλεπιδρούν με συγκεκριμένους νευροδιαβιβαστές , που ρυθμίζουν τα αγχώδη μηνύματα του εγκεφάλου και ηρεμούν το μυαλό, ειδικά πριν από τον ύπνο. 

Παράλληλα έχει αποδεδειγμένα οφέλη στην διαχείριση πολλών διαταραχών της διάθεσης.

• Συμβάλλει στη πρόληψη της οστεοπόρωσης.

Μελέτες έχουν αποδείξει ότι το ελληνικό τσάι του βουνού (ποικιλίες Sideritis euboea και Sideritis clandestina, δηλαδή οι ποικιλίες που προέρχονται από ην Εύβοια και τον Ταϋγετο) έχει θετική επίδραση στην πυκνότητα των οστών και συμβάλλουν στην πρόληψη της οστεοπόρωσης, καθώς προστατεύει από την απώλεια της οστικής πυκνότητας και ενισχύουν την αντοχή των οστών.

• Ενισχύει το ανοσοποιητικό, ανακουφίζει  από τα κρυολογήματα.

Το ελληνικό τσάι του βουνού  θεωρείται  ως ήπιο παυσίπονο με αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες , για αυτό και χρησιμοποιείται από την αρχαιότητα θεραπευτικά στα κρυολογήματα, τα αναπνευστικά προβλήματα και στην ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος.

• Ανακουφίζει από δυσπεψία και στομαχόπονο.

Το τσάι του βουνού είναι  πολύ γνωστό, ειδικά στην Ελλάδα για την ενίσχυση της υγείας του πεπτικού συστήματος και την ανακούφιση της δυσπεψίας και του στομαχόπονου. Σχετικές  έρευνες αποδεικνύουν ότι συμβάλλει στη μείωση φλεγμονών του γαστρεντερικού συστήματος, λόγω της περιεκτικότητάς του σε φαινόλες και αντιοξειδωτικά.

Τέλος, το τσάι του βουνού δεν περιέχει καφεΐνη, για αυτό και  μπορεί να καταναλωθεί άφοβα ακόμα και πριν τον ύπνο.

Πως μπορούμε να το απολαύσουμε:

1. Με λεμόνι, τζίντζερ και θυμαρίσιο μέλι για να μας ανακουφίσει από τα κρυολογήματα.

Βράζουμε 1 κούπα νερό. Λίγο πριν κοχλάσει αποσύρουμε από τη φωτιά και ρίχνουμε μέσα το τσάι βουνού (περίπου 2 κλαδάκια), λίγο τζίντζερ, 1 φέτα λεμόνι και το αφήνουμε σκεπασμένο για 5-7 λεπτά Σουρώνουμε, προσθέτουμε 1 κουταλιά μέλι  (θυμαρίσιο κατά προτίμηση) και απολαμβάνουμε.

1. Ως βασικό συστατικό για το Αγιασιώτικο καϊνάρι, ένα υπέροχο χειμωνιάτικο και τονωτικό-θερμαντικό ρόφημα.

Θα χρειαστείτε:

1-2 ξυλάκια κανέλας, λίγο μπαχάρι, λίγο γαρίφαλο, φλούδες πορτοκαλιού, λίγο τσάι του βουνού, πολύ λίγο φασκόμηλο, λίγη πιπερόριζα, ό,τι άλλο μπαχαρικό θεωρείτε ότι του ταιριάζει ( πχ μοσχοκάρυδο, κάρδαμο), μέλι ή ζάχαρη, τριμμένη καρυδόψιχα.

·  Φτιάχνουμε ένα μείγμα από τα μπαχαρικά και τα αφεψήματά μας και το βράζουμε σε νερό μαζί με την κανέλα και τη φλούδα για περίπου 15′ υπολογίζοντας έως 1 κουταλιά για κάθε φλιτζάνι. Τέλος ρίχνουμε τη ζάχαρη ή το μέλι.

·  Πριν σουρώσουμε και σερβίρουμε το καϊνάρι, το αφήνουμε λίγο να σταθεί και στη συνέχεια του προσθέτουμε λίγη καρυδόψιχα τριμμένη

2β. Και η δική μου παραλλαγή για το καϊνάρι. Αν τη δοκιμάσετε περιμένω εντυπώσεις!

Για μια ποσότητα 800 ml θα χρειαστούμε:

        17 καρπούς κάρδαμο

        3,7 γρ φρέσκιας πιπερόριζας

        8 γρ κανέλα Κεϋλάνης

        3 γαρίφαλα

        5 κόκκους μαύρο πιπέρι

        Φλούδες από πορτοκάλι,  ή εναλλακτικά ½ σταγόνας από ΠΟΣΙΜΟ αιθέριο έλαιο πορτοκάλι

        35 γρ μέλι πορτοκαλιάς ( για το τέλος). Σας συνιστώ το μέλι πορτοκαλιάς γιατί θα απογειώσει τη γεύση.

Για την εκτέλεση της συνταγής, ακολουθούμε τις παραπάνω οδηγίες. Βράζουμε ξεχωριστά μπαχαρικά και φλούδες πορτοκαλιού. Αν χρησιμοποιήσουμε αιθέριο έλαιο, θα το προσθέσουμε στο τελικό αφέψημα.

Και η δική μου αγαπημένη, εύκολη και χειμωνιάτικη εκδοχή για το τσάι του βουνού

• Ως  ένα υπέροχο θερμαντικό τσαγάκι με λίγο κονιάκ

Βράζουμε 1 κούπα νερό. Λίγο πριν κοχλάσει αποσύρουμε από τη φωτιά και ρίχνουμε μέσα το τσάι βουνού (περίπου 2 κλαδάκια). Το αφήνουμε σκεπασμένο για 5-7 λεπτά Σουρώνουμε, προσθέτουμε 1 κουταλιά μέλι   και περίπου 1 κουταλάκι του γλυκού κονιάκ. Μην υπερβάλετε με την ποσότητα του κονιάκ, γιατί είναι πολύ κυριαρχικό και θα σκεπάσει τη γεύση από το τσάι του βουνού.

#ροζδύναμη