Γιατί έχουμε φοβίες;

Η Λ , 39 ετών, δεν έχει ταξιδέψει ποτέ στη ζωή της με αεροπλάνο. Ο Μ. 20 ετών, λιποθυμάει σε κάθε εξέταση αίματος. Η Κ. 47 ετών παθαίνει κάθε μέρα κρίσεις πανικού και δεν βγαίνει από το σπίτι της. Ο Ο. 9 ετών κλαίει όταν βλέπει κατσαρίδες. Ο Σ. 50 ετών δεν έχει μπει ποτέ σε ασανσέρ. Η Τ. 4 ετών φοβάται το σκοτάδι.

Φοβίες…6 γράμματα, εκατομμύρια καταστάσεις, χιλιάδες άνθρωποι, αμέτρητα συναισθήματα.

Διαφέρει ο φόβος από τη φοβία;

Ο φόβος είναι ένα απαραίτητο και φυσιολογικό συναίσθημα με στόχο να μας προστατέψει από τους πιθανούς κινδύνους της ζωής μας. Σχετίζεται με υπαρκτούς κινδύνους και εκείνη τη στιγμή ο ίδιος ο οργανισμός βάζει σε κίνηση τις φυσιολογικές λειτουργίες με σκοπό να τραπούμε σε φυγή για να «σωθούμε». Για παράδειγμα, δίπλα μας ξεσπά μία φωτιά. Αμέσως, ενεργοποιούνται τα αντανακλαστικά μας και θα προσπαθήσουμε να προστατεύσουμε τον εαυτό μας από το συμβάν.

Η φοβία είναι ένας έντονος φόβος με άγχος και ανησυχία,  είναι η εξουθενωτική αίσθηση του φόβου. Ένας παράλογος και παγιωμένος φόβος μετατρέπεται σε φοβία. Η φοβία είναι ένας τύπος αγχώδους διαταραχής. Υπάρχουν κάποια βασικά χαρακτηριστικά που θα σε βοηθήσουν καλύτερα:

α. Δεν μπορώ να ελέγξω τη φοβία

β. Με κάνει δυσλειτουργικό

γ. Περιορίζει την καθημερινότητά μου

δ. Αποφεύγω αυτό που φοβάμαι

ε. Όταν έρθω σε επαφή με αυτό που φοβάμαι, βιώνω μεγάλη ταραχή, υποφέρω.

Συνεπώς καταλαβαίνεις πως ένας φόβος που μένει μέσα σου για πολύ καιρό, χωρίς να συζητηθεί και να επιλυθεί, μετατρέπεται εύκολα σε φοβία. Ο φόβος δυναμώνει και ενδέχεται να οργανώνεις με τέτοιο τρόπο τη ζωή σου γύρω από την αποφυγή του φόβου σου. Για παράδειγμα, η Υ. φοβάται τα εμπορικά καταστήματα. Όλες οι αγορές που κάνει, γίνονται σε μικρά μαγαζιά με λίγο κόσμο. Πλέον, έχει αρχίσει να αποφεύγει το σινεμά- το οποίο λατρεύει- , δεν χρησιμοποιεί μέσα μαζικής μεταφοράς και αποφεύγει τις συναθροίσεις με κόσμο.

Υπάρχουν 3 βασικές κατηγορίες φοβίας:

α) αγοραφοβία: φοβάμαι να εκτίθεμαι σε δημόσιο χώρο.

β) κοινωνική φοβία: βιώνω έντονο άγχος και φόβο για το πως θα χειριστώ μία κοινωνική κατάσταση.

γ) ειδική φοβία: φοβάμαι συγκεκριμένες συνθήκες, πχ το αίμα, τις κατσαρίδες κτλ

Ο φόβος μαθαίνεται;

Ο φόβος μαθαίνεται, ναι. Είναι ένα κοκτέιλ που μας σερβίρουν από την παιδική μας ηλικία και έχει μέσα πολλά συστατικά. Την προσωπικότητα, τις εμπειρίες, τον τρόπο με τον οποίο βλέπω τη ζωή, τα πρότυπα που είχα ως παιδί, τη διαχείριση των συναισθημάτων, τον τρόπο με τον οποίο μεγάλωσα, το πλαίσιο στο οποίο βρίσκομαι, την καταπίεση των αρνητικών συναισθημάτων, τις δυσάρεστες εμπειρίες της παιδικής ηλικίας και την ευαισθησία του νευρικού μας συστήματος σε εξωτερικά και εσωτερικά ερεθίσματα.

Πώς να αντιμετωπίσω τις φοβίες μου;

1. ΘΕΛΗΣΗ: Το πρώτο και σημαντικότερο βήμα είναι η θέληση. Το να θέλω να απαλλαγώ από αυτό που βιώνω.
2. ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗ: Να αναγνωρίσω αυτό που αντιμετωπίζω. Δεν είναι ντροπή να φοβάμαι, δεν είναι ντροπή να ζορίζομαι.
3. ΕΚΦΡΑΣΗ :   Οι περισσότεροι φόβοι έχουν ως βάση τη μη έκφραση των συναισθημάτων. Είναι πολύ σημαντικό να εκφράζω αυτό που σκέφτομαι και αυτό που βιώνω.
4. ΜΟΙΡΑΣΜΑ:  Ξεκινώ να μιλάω για αυτό που αντιμετωπίζω. Μπορώ να το αποτυπώνω γραπτά σε μία κόλλα χαρτιού, μπορώ να με κοιτώ στον καθρέφτη και να λέω στον εαυτό μου τι νιώθω, μπορώ να συζητήσω με δικούς μου ανθρώπους.
5. ΖΗΤΩ ΒΟΗΘΕΙΑ:   Όταν αρχίσω να συνειδητοποιώ πως ο φόβος μου περιορίζει τη λειτουργικότητα μου, με καταπιέζει, νιώθω δυστυχισμένος, έχει νόημα να ζητήσω βοήθεια από ειδικό. Με κατάλληλες τεχνικές θα κατορθώσεις να αντιμετωπίζεις αυτό που σε ζορίζει και τελικά να απαλλαγείς από αυτό!

Αξίζει να εξερευνήσεις τον εαυτό σου, να έρθεις αντιμέτωπη με εσένα την ίδια. Έχεις τη δύναμη, δεν είσαι η μόνη, δεν είσαι μόνη.

#ροζδύναμη