Την συναντώ νωρίς το πρωί, πριν αρχινήσει το πρόγραμμα για παιδιά στην Καλλιτεχνούπολη, στο Εργαστήρι Ζωγραφικής & Δημιουργικής Έκφρασής της. Με περιμένει με ενέργεια που γεμίζει την αίθουσα, γρήγορο λόγο και ένα κουτάκι πουρέκια από τον Ζορπά. Την γνωστή αλυσίδα φούρνων στην Κύπρο, με την οποία υπάρχει μακρινή συγγένεια όπως με πληροφόρησε. Οι σπουδές της Ειρήνης και κυρίως, οι απανωτές διακρίσεις και υποτροφίες της, είναι ζηλευτές. Τελείωσε την Σχολή Καλών Τεχνών, στην Αθήνα, μέσα σε 5 χρόνια. Και συνέχισε με δύο μεταπτυχιακά. Μάλιστα έργα της περιλαμβάνονται στον κατάλογο “International Dictionary of Artists”. Και μπορεί μέχρι σήμερα να μην έκανε τελικά το διδακτορικό που «έχει χρωστούμενο», κάτι μου λέει, όμως, ότι θα το εκπληρώσει. Κάποτε. Κατά τη διάρκεια της Συζήτησής μας μου μιλά για την αγάπη της για τα Παιδιά, τη μεταμόρφωσή τους μέσα από τις Τέχνες, για παιδιά με Αυτισμό ή ΔΕΠΥ και πόσο βοηθιούνται μέσα από το Θέατρο και τις Δημιουργικές Τέχνες, για τα ταξίδια, και τον αδερφό της, Matthew Zorpa, -που κάνει καριέρα διεθνώς- για τον οποίο είναι πολύ περήφανη!
συνέντευξη στη Φοίβη Σιταρά
Πως μπήκες στον κόσμο των Χρωμάτων;
Ξεκίνησα τη ζωγραφική από μικρή, σαν χόμπι. Και κατέληξα, το χόμπι μου να το κάνω επάγγελμα. Έκανα ιδιαίτερα μαθήματα τα απογεύματα στον ελεύθερο χρόνο μου και στην πορεία, αυτό εξελίχθηκε. Στην πραγματικότητα ήθελα να γίνω αεροσυνοδός γιατί μου αρέσουν πολύ τα ταξίδια. Μετά σκέφτηκα, αφού έχω την Τέχνη γενικότερα σαν χόμπι, γιατί να μην δοκιμάσω να μπω στην Καλών Τεχνών; Αν και ήξερα ότι στην Ελλάδα είναι από τις πλέον δύσκολες σχολές η ΑΣΚΤ. Μόλις τελείωσα το σχολείο, στα 18 μου, ήρθα από την Κύπρο Αθήνα και πήγα σε ένα τότε ακουστό φροντιστήριο, στον Στέφο. Ήταν ένα 24ωρο φροντιστήριο, δούλευα από το πρωί μέχρι το βράδυ… Έδωσα την 1η χρονιά προετοιμασίας μου και ήμουν επιλαχούσα. Την 2η χρονιά προετοιμασίας μου, που δούλευα καθημερινές και Σαββατοκύριακα συνέχεια, μπήκα στην ΑΣΚΤ δεύτερη, με υποτροφία!
Με την 2η πέρασες. Συνεπώς, το ήθελες πολύ.
Ναι. Το ήθελα πολύ. Και ξεκίνησα τότε να μπαίνω στον κόσμο των Τεχνών.
Γιατί Καλών Τεχνών όμως; Θέλω να πω είναι πολύ συγκεκριμένη η «πορεία» ενός σπουδαστή στην Σχολή Καλών Τεχνών: γλύπτης, χαράκτης, ζωγράφος…
Γιατί ήθελα αποκλειστικά να τελειώσω Ζωγραφική. Φυσικά, υπήρχαν και άλλα μαθήματα. Είχα σαν επιλεγόμενο μάθημα, Αγιογραφία. Δεν μου ταίριαζε. Για μένα, αν θες να πάρεις καλές βάσεις στην Τέχνη, επιλέγεις την Σχολή Καλών Τεχνών. Μετά, θα πας σε άλλα πανεπιστήμια, του εξωτερικού, όπως Αγγλία, Ιταλία. Στην Καλών Τεχνών, όμως, θα αποδείξεις ότι ξέρεις Σχέδιο για να μπεις! Και γι’αυτό, είναι δύσκολο να μπεις και δύσκολο να βγεις από την ΑΣΚΤ.
Φοίτησες όλα σου τα χρόνια στην ΑΣΚΤ με υποτροφία, πράγμα σπάνιο!
Ναι, τελείωσα στα 5 χρόνια. Και όλα μου τα χρόνια τα έκανα με υποτροφία, από το Ίδρυμα Κρατικών Υποτροφιών της Ελλάδας. Μάλιστα το 4ο έτος, πήρα και δεύτερη υποτροφία από το Εργαστήριο του Μυταρά!
Πως ήταν η εμπειρία να μαθητεύεις δίπλα στον Δημήτρη Μυταρά;
Απίστευτη. Δάσκαλος με όλη τη σημασία της λέξης. Τα πράγματα που μας έλεγε, ο τρόπος που μας μιλούσε για τα έργα μας, αποδείκνυε ότι ήταν ένας δάσκαλος με μεγάλες αξίες, που πιστεύω όμοιός του δεν θα ξαναπεράσει από την Καλών Τεχνών.
Αν θες να πάρεις καλές βάσεις στην Τέχνη, επιλέγεις την Σχολή Καλών Τεχνών
Και μετά την Καλών Τεχνών, τι;
Δούλεψα για 1 χρόνο στην Ελλάδα, σε ιδιωτική σχολή. Δίδασκα Εικαστικά σε παιδιά Δημοτικού-Γυμνασίου. Και μετά αποφάσισα ότι πρέπει να πάω για μεταπτυχιακό.
Γιατί, μετά από 5 χρόνια σπουδών; Δεν ένιωσες πλήρης;
Ναι, ασχέτως που η Καλών Τεχνών ήταν 5 χρόνια -που δεν ήταν και λίγο- συν τα 2 χρόνια προετοιμασίας πριν, ένιωσα ότι πρέπει να ανοίξω κι άλλο τους ορίζοντές μου. Έτσι πήγα Αγγλία, στο Wolverhampton για 1 χρόνο, κι επέλεξα Fine Arts and Theory of Art. Τελείωσα με διάκριση.
Οι σπουδές σου δεν τελείωσαν όμως και πάλι εκεί!
Ναι, μετά από λίγο καιρό, είπα ότι θέλω να κάνω ακόμη ένα μεταπτυχιακό [σ.σ. στην Κύπρο]. Οι καθηγητές μου, με προέτρεψαν να κάνω και διδακτορικό. Αν και το ήθελα, είχα κουραστεί.
Υποθέτω ότι κάποτε έπρεπε να «ξεκινήσεις» και να απεμπλακείς από τη θεωρία…
Ακριβώς. Ήξερα ότι θα ήταν κάτι πολύ καλό για την τότε εποχή (2006), αλλά επέλεξα να μην το κάνω. Τελείωσα το μεταπτυχιακό, λοιπόν, και επέστρεψα Ελλάδα. Εργάστηκα σε διάφορα ΙΕΚ, μεταξύ των οποίων το ΙΕΚ ΔΕΛΤΑ όπου ανέλαβα Υπεύθυνη στον τομέα Εφαρμοσμένων Τεχνών για περίπου 8 χρόνια.
Οπότε έζησες αρκετά χρόνια Ελλάδα!
Ναι, έζησα συνολικά 14 χρόνια. Ήταν πάρα πολύ ωραία εμπειρία. Αν δεν ήταν η κρίση [σ.σ. οικονομική], πιστεύω πως θα ήμουν ακόμη εκεί. Έκανα οικογένεια, έκανα παιδί και φύγαμε λόγω κρίσης. Ήρθαμε Κύπρο και μετά ήρθε εδώ η κρίση (γέλια), αλλά δόξα τον Θεό, όλα καλά μέχρι τώρα. Περίπου πριν 3 χρόνια, αποφάσισα να κάνω ακόμη ένα μεταπτυχιακό. Στην Κύπρο. Ένιωσα ότι δεν είχα τελειώσει ακόμη. Το μεταπτυχιακό ήταν στην Εμψύχωση μέσα από τις Τέχνες, όπου γίνεται σύζευξη τεσσάρων Τεχνών: των Εικαστικών, της Κίνησης, του Θεατρικού Παιχνιδιού και της Μουσικοκινητικής. Τέχνες, που «δένουν» μεταξύ τους και γίνονται ένα. Ήταν και πάλι κάτι πάρα πολύ ωραίο κι ευχάριστο.
Έκλεισε ο κύκλος των σπουδών λοιπόν;
Ε, να σου πω… Δεν κλείνει για μένα αυτός ο κύκλος. Πριν ενάμιση χρόνο, άρχισα να θέλω ξανά να κάνω διδακτορικό. Το πήρα απόφαση. Το έψαξα πάρα πολύ. Με δέχτηκαν σε συγκεκριμένο πανεπιστήμιο, εδώ στην Κύπρο. Βρήκα μια αξιόλογη καθηγήτρια, στήσαμε το πώς θα γίνει το διδακτορικό, κάναμε όλη την μελέτη… γράφτηκα κανονικά και όταν ξεκίνησα, συνειδητοποίησα ότι ή το διδακτορικό μπορώ να κάνω ή το Εργαστήριο, την Καλλιτεχνούπολη.
Για μένα η Τέχνη δεν είναι μάθημα, είναι μια απόλαυση, είναι χαρά της δημιουργίας, είναι ανάπτυξη της φαντασίας, της κριτικής σκέψης
Την Καλλιτεχνούπολη την τρέχεις μόνη σου;
Ναι και έχω και 3 βοηθούς παράλληλα μαζί μου. Είμαι καθημερινά εκτός Τρίτης εδώ, συμμετέχω κανονικά, όλες οι εργασίες που θα κάνουν τα παιδιά περνάνε από τα χέρια μου. Η Καλλιτεχνούπολη λειτουργεί από το 2012. Τα τελευταία 4 χρόνια, έχει πάρει τα πάνω της, τόσο, που δύσκολα βρίσκει κάποιος θέση, σαν συμμετοχή!
Υπάρχει τόση ανταπόκριση, ε;
Ναι, ανταποκρίθηκε πάρα πολύ ο κόσμος, μας έχει μάθει. Οι πλείστοι έρχονται συστημένοι, που είναι πάρα πολύ καλό για μια δουλειά αυτό. Κι έτσι έχω την τάδε μέρα, στο τάδε μάθημα, την τάδε κοπέλα μαζί μου. Μόνο μία μέρα τη βδομάδα, επειδή υπάρχει μεγάλη ζήτηση, είμαι εγώ μαζί με άλλες δύο βοηθούς. Και για να σε πάω πίσω, κάπως έτσι έκλεισε το κεφάλαιο «Διδακτορικό». Λέω ή το Εργαστήρι θα κρατήσω, ή την Οικογένειά μου ή το Διδακτορικό. Κι έτσι, πήρα τη μεγάλη απόφαση ότι δεν μπορώ να τα κάνω όλα…
Ή τουλάχιστον τώρα!
Ε, δεν γίνεται, με διάβασμα και εξετάσεις…
Επειδή έχεις μεγαλώσει;
Πιστεύω ότι θα άντεχα, επειδή αγαπάω πάρα πολύ αυτό που κάνω. Αγαπάω πάρα πολύ τα παιδιά και το διδακτορικό μου ήταν στο θέμα: Οι Τέχνες και ο Αυτισμός. Πώς μπορούν να βοηθήσουν. Που θα μπορούσε να βοηθήσει πάρα πολλά παιδάκια.
Μόλις χθες διάβαζα άρθρο ότι η σειρά Sesame Street προσθέτει στους ήρωές του, την Τζέννυ, με αυτισμό! Καταπληκτικό.
Ναι. Σωστά.
Και μάλιστα οι δημιουργοί αναρωτιόντουσαν πώς να προσεγγίσουν το θέμα, τι χαρακτηριστικά να της δώσουν, αφού για κάθε παιδί ο Αυτισμός βιώνεται διαφορετικά!
Ναι, ναι, ναι. Εντάξει, μέσα από τις Τέχνες υπάρχουν διάφοροι τρόποι να προσεγγίσεις τα παιδιά. Εμείς έχουμε ένα πρόγραμμα που βοηθά πάρα πολύ και τα παιδάκια με Αυτισμό αλλά και γενικότερα όλα τα παιδάκια από 2 μέχρι 3 ½ ετών. Ονομάζεται Mommy and Child Workshop. Το Εργαστήρι διαρκεί 1 ώρα και 10 λεπτά και έρχονται σε επαφή με διάφορα: Με χώμα, με μακαρόνια, με διάφορα υλικά, ώστε να γνωρίσουν τα παιδιά την υφή. Και μετά έρχονται σε επαφή με τις Τέχνες, με τη σύζευξη των 4 Τεχνών, και κάνουν π.χ. παιχνίδια μέσα από την Τέχνη, πώς θα μάθουμε τους Αριθμούς, τα Χρώματα. Μέσα από την Τέχνη όλα αυτά. Και μετά έχουμε το πρακτικό κομμάτι. Αυτό το Εργαστήρι το προτείνω σε πολλά παιδιά που είτε έχουν ΔΕΠΥ, είτε Αυτισμό… Είναι ένα πολύ χαλαρωτικό μάθημα. Και είναι ωραίο που οι γονείς έρχονται σε επαφή με τα παιδιά τους και μαθαίνουν πώς να τα βοηθήσουν μέσα από τις Τέχνες. Για μένα η Τέχνη δεν είναι μάθημα, είναι μια απόλαυση, είναι χαρά της δημιουργίας, είναι ανάπτυξη της φαντασίας, της κριτικής σκέψης. Πολλοί γονείς δεν γνωρίζουν ότι η Τέχνη βοηθά στο κράτημα του μολυβιού.
Το Εργαστήρι “Mommy and Child Workshop” το προτείνω σε πολλά παιδιά που είτε έχουν ΔΕΠΥ, είτε Αυτισμό…
Έχω μόνιμη απορία σε αυτό
Πες μου.
Γιατί δεν κάνεις μαθήματα και για μεγάλους; Μου έχει λείψει στην Κύπρο αυτό!
Σου έχει λείψει…
Ναι! Θέλω κι εγώ να λερωθώ, θέλω κι εγώ να παίξω, να καβαλήσω, να τρέξω, να μπουρδουκλωθώ…
Α, τέλεια! Θα σου πω: Εμείς έχουμε ένα μάθημα που είναι για Ενήλικες…
Χωρίς παιδιά…
Χωρίς παιδιά. Γενικότερα, σαν Εργαστήρι, δίνουμε βάρος στα παιδιά. Είναι ψυχούλες τα παιδιά. Και μέσα από τα παιδάκια, μαθαίνουμε κι εμείς και τα παιδιά. Υπάρχει μεν τμήμα για Ενήλικες, το οποίο λειτουργεί μια φορά τη βδομάδα, 2 ώρες, απλά δίνω -αν δεις- περισσότερο προτεραιότητα στα παιδιά, αν προσέξεις τον χώρο εδώ. Με εκφράζει το να δουλεύω με παιδιά.
Γιατί θέλησες να επικεντρωθείς στα παιδιά; Προφανώς ήταν μια ανάγκη σου, δεν είναι;
Ναι. Θα σου πω: Από μικρή ασχολούμουν με παιδιά, η μητέρα μου έχει νηπιαγωγείο. Έτσι είμαι σε επαφή με τα παιδιά από μικρή. Ίσως γι’αυτό να έχω τόση αδυναμία στα παιδιά. Στο Εργαστήρι θα μπορούσα να έβαζα και χειροποίητες κατασκευές για μεγάλους ή Αγιογραφία για μεγάλους. Που οι μεγάλοι τα ζητάνε αυτά. Αλλά είναι αυτό που σου έλεγα. Και δεν μιλώ μόνο για παιδιά 5-6 ετών. Μιλάω και για παιδιά 18 ετών. Που θα έρθουν να κάνουν προετοιμασία για Σχολές.
Μέσα από τα παιδάκια, μαθαίνουμε κι εμείς και τα παιδιά
Και φυσικά, μαθαίνεις μέσα από τα παιδιά! Άλλος κόσμος, ξεχασμένος για τους περισσότερους ενήλικες.
Ναι, μαθαίνεις! Όπως σου είπα, τα περασμένα χρόνια είχαμε πολλά παιδάκια με ΔΕΠΥ και Αυτισμό. Με αυτές τις περιπτώσεις, μάθαμε κι εμείς πώς να τις χειριζόμαστε μέσα από την Τέχνη. Είναι κάτι ιδιαίτερο.
Έχεις μάθει πράγματα για σένα; Ή έχεις βιώσει κάτι να σε ξάφνιασε;
Ναι, αρκετές φορές. Κι αντιλαμβάνομαι απόλυτα γιατί ένας γονιός να αναρωτηθεί «μα γιατί σε μένα;!». Πάντα στις αιτήσεις ρωτάω εάν υπάρχει κάτι στο παιδί που να πρέπει να γνωρίζω. Υπάρχουν αρκετές περιπτώσεις γονιών που το κρύβουν.
Είναι χειρότερα έτσι!
Είναι χειρότερα, ναι. Αλλά ξέρεις τι; Το ανακαλύπτουμε στην πορεία, στο σχέδιο του παιδιού!
Υπάρχει ανισορροπία;
Γενικά, ο τρόπος που θα δουλέψει το παιδί, ο τρόπος που θα καθίσει, το σχέδιό του, το Art Therapy, το πώς θα εκφράσει το εικαστικό κομμάτι… θα δεις ότι κάτι δεν πάει καλά στο σχέδιο. Την πρώτη φορά, θα πεις έτυχε. Την 3η, 4η, θα σε βάλει σε σκέψεις. Κι από κει και πέρα θα δεις πολλά προβλήματα συμπεριφοράς στο παιδί. Και τότε θα έρθουμε σε επαφή με τους γονείς. Υπάρχει θέμα ή μήπως το ανακαλύψαμε εμείς εδώ; Πολλές φορές όμως, δυστυχώς , οι γονείς δεν το δέχονται ή δεν θέλουν να μιλήσουν για αυτό.
Θα συμβούλευες έναν γονιό με παιδί που έχει ιδιαιτερότητες, να το φέρει σε επαφή με τις Τέχνες; Θα το βοηθήσουν;
Ναι! Ναι, θα τους βοηθήσει απίστευτα.
Τους δίνει κάποια διέξοδο;
Ναι, ναι, ναι. Από εκεί που υπάρχει έντονος ρυθμός στα παιδάκια αυτά, θα τα χαλαρώσει απίστευτα η επαφή τους με τις Τέχνες. Επίσης, θα μάθουν να χειρίζονται διάφορα υλικά. Θα αγγίξουν, θα μυρίσουν υλικά. Και μέσα από διάφορες ασκήσεις που τους κάνουμε εδώ, θα βοηθηθούν αρκετά.
Υπάρχουν αρκετές περιπτώσεις γονιών που κρύβουν, δεν δέχονται ή δεν συζητάνε ότι τα παιδιά τους έχουν Αυτισμό ή ΔΕΠΥ
Θα βοηθηθούν και στο κομμάτι της κοινωνικοποίησης;
Αρκετά, αρκετά. Όπως υπάρχει και τμήμα Θεατρικού Παιχνιδιού, που θα τους βοηθήσει να κοινωνικοποιηθούν, να μάθουν να εκφράζονται, να έχουν αυτοπεποίθηση. Το Θέατρο αλλά και οι Δημιουργικές Τέχνες βοηθάνε γενικότερα τα παιδάκια στην αυτοπεποίθησή τους. Και το λέω αυτό, γιατί τα τελευταία χρόνια βλέπουμε αρκετά παιδάκια που δεν έχουν αυτοπεποίθηση! Μέσα από διάφορες εικαστικές δημιουργίες που θα κάνουμε, βλέπουμε τεράστια βελτίωση σε παιδάκια, ακόμα και μετά από ενάμιση μήνα! Θα σου πω μία περίπτωση που μου έτυχε φέτος: Είχα ένα παιδάκι, το οποίο κλείνει 1 χρόνο μαζί μας. Είναι 4 χρόνων. Κάθε φορά που ερχόταν, έκλαιγε. Καθόμασταν μαζί, αγκαλιά, «έλα να χρωματίσω εγώ αυτό, να χρωματίσεις εσύ εκείνο», αφού πρέπει να δεθούμε κιόλας, μην στα πολυλογώ: Στην αρχή κάθε φορά ψιλοκλαίγαμε. Μετά το 10λεπτο σταματούσαμε. Αν δεις το σχέδιό του… ξεκίνησε από μια μουντζούρα κι αν δεις τι έχει καταλήξει να σχεδιάζει! Ξεκίνησε από κλάμα και γκρίνια και τώρα έρχεται με χαμόγελο κι αγκαλιά! Πάντα υπάρχει μια τέτοια περίπτωση. Φυσικά υπάρχουν και οι γονείς που νιώθουν ανασφάλεια να αφήσουν τα παιδιά τους στα πρώτα μαθήματα. Και θέλουν να καθίσουν. Δεν είναι κρίμα για τα υπόλοιπα παιδιά; Χαλάει το μάθημα έτσι. Κι έτσι λέω στους γονείς να μείνουν 1 ώρα και μετά σιγά-σιγά μειώνεται αυτός ο χρόνος και μετά, πρέπει να αποχωριστούν τα παιδιά τους. Και τα παιδιά, είναι ευτυχισμένα! Νομίζω είναι θέμα του να νιώσουμε εμείς οι μεγάλοι ασφαλείς ότι είμαστε δίπλα στα παιδιά μας και όχι των παιδιών τελικά.
Και θα σχολιάσω πως στην Κύπρο οι γονείς είναι πάνω από τα παιδιά με έναν ασφυκτικό τρόπο. Δεν τα αφήνουν ούτε να κάνουν ποδήλατο μόνα τους χωρίς να τα κρατάνε, ούτε να πέσουν, ούτε να χτυπήσουν, ούτε να γνωρίσουν μόνα τους τρόπους επικοινωνίας και προσέγγισης με άλλα παιδάκια.
Ναι, ισχύει! Δυστυχώς.
Και δεν καταλαβαίνουν πόσο κακό κάνουν στα παιδιά. Θυμάμαι Φιλοθέη, όπου γεννήθηκα, ειδικά στο Δημοτικό όταν έβρεχε κι ήθελα να βγω έξω βόλτα, είχα τον μπαμπά μου -ελληνικής νοοτροπίας- να μου λέει να προσέχω και τη μαμά μου -γερμανικής νοοτροπίας- να του απαντά: «Γιατί, θα λιώσει;!».
(γέλια) Και σου έμεινε, ε;
Ε ναι. Επίσης, εκπλήσσομαι με το γεγονός ότι τα Κυπριωτάκια δεν βιώνουν ποτέ Εφηβεία! Την αναρχία της Εφηβείας. Να εκτονωθούν, να αντιδράσουν, να εναντιωθούν. Πότε θα εκτονωθούν αυτά τα παιδιά;
Ναι, έτσι είναι. Όχι, δεν συμβαίνει. Στην Κύπρο, εμείς, σαν μητέρες είμαστε υπερπροστατευτικές. Νομίζω είναι μια ανασφάλεια δική μας, αυτό. Δεν ξέρω γιατί.
Μα είναι ασφαλής τόπος. Δεν έχετε ζήσει ουδέποτε κάτι εγκληματικό, εξτρεμιστικό. Οι πόρτες μένουν ξεκλείδωτες!
Ε, το τελευταίο διάστημα έχουν αρχίσει να ακούγονται διάφορα στην κοινωνία, τα βλέπουμε στην τηλεόραση. Πιστεύω υπάρχει ακόμη η ανασφάλεια «μην πάθει κάτι το παιδί, μην χτυπήσει, μην πέσει». Κακό είναι αυτό φυσικά. Γι’αυτό κι εγώ πολλές φορές λέω στους γονείς: Είναι Εργαστήριο, θα λερωθεί, μην του φοράτε καλά ρούχα! Είναι καλό τα παιδιά μας να βγουν έξω, να τρέξουν, να παίξουν, να βγουν στην αυλή, να παίξουν μπάλα με τους γείτονες… Δεν υπάρχει δυστυχώς αυτό. Η κοινωνία έχει δυστυχώς αλλάξει. Τα παιδιά θα τα βρεις στα τάμπλετ και τα κινητά.
Το Θέατρο αλλά και οι Δημιουργικές Τέχνες βοηθάνε γενικότερα τα παιδάκια στην αυτοπεποίθησή τους.
Έχεις νιώσει ποτέ ότι μέσα από τις Τέχνες, εδώ τα παιδιά κάνουν και μια επανάσταση ΠΡΟΣ τους γονείς;
Ε… (σκέψη) Κάποια παιδιά, ίσως ναι. Άλλωστε πολλά δείχνουν και στο σχέδιό τους αυτή την επανάσταση. Να στο πάω λίγο πιο διαφορετικά και να σου πω και μια άλλη περίπτωση: Τον προηγούμενο μήνα, τον Μάιο, είχαμε έκθεση. Πάντα, κάνουμε μια φορά τον χρόνο μια μεγάλη έκθεση με τα παιδιά μας. Συμμετέχουν όλα-όλα τα παιδιά, από το πιο μικρό μέχρι το πιο μεγάλο. Τα παιδιά έχουν σαφώς μεγάλο ενθουσιασμό, γιατί είναι η μέρα τους και είναι η πρώτη τους έκθεση. Θα καλέσουν τους φίλους τους, την οικογένειά τους. Μάλιστα ένα παιδί μου είπε φέτος: «Δασκάλα, μου έδωσες 4 προσκλήσεις να μοιράσω, αλλά εγώ πήγα στο φωτοτυπείο κι έβγαλα 50 προσκλήσεις να δώσω!»… (γέλια)
Έχεις παιδιά;
Ναι, δύο, το ένα είναι 10 και το άλλο θα κλείσει τώρα τα 6.
Έρχονται στο Εργαστήρι;
Έρχονται. Ειδικά ο μεγάλος μου ζωγραφίζει απίστευτα. Εντάξει, ήταν μέσα στις Τέχνες από πολύ μικρός. Ο μικρός μου ζωγραφίζει κι αυτός, αλλά είναι στη φάση «Κάνω αυτό που θέλω εγώ!».
Στην Κύπρο, εμείς, σαν μητέρες είμαστε υπερπροστατευτικές. Νομίζω είναι μια ανασφάλεια δική μας, αυτό.
Πες μου και για το Summer Camp. Μεγάλη ανακούφιση για τους γονείς, φαντάζομαι : )
(γέλια) Ναι. Ξεκινά στις 24 [σ.σ. Ιούνη, ξεκίνησε] και πάει μέχρι τέλος Ιουλίου. Φέτος ονομάζεται το «Νησί των Χρωμάτων». Θα έρθουν τα παιδιά σε επαφή με τις Τέχνες γενικότερα. Με την Εμψύχωση Τεχνών, με Δημιουργικές Τέχνες, με το Θεατρικό Παιχνίδι, με τη Δραματοποίηση και το Μαύρο Θέατρο που είναι κάτι απίστευτο. Το Θέατρο Σκιών. Την Χωροθεραπεία, με την οποία δουλεύουν τα συναισθήματα… Θα υπάρχει ζούμπα, ποδόσφαιρο, τέννις κι εκδρομές. Είναι ένα τεράστιο κομμάτι που χτίζεται περίπου 4-5 μήνες πριν. Θα μάθουμε για τα νησιά της Ελλάδας, θα φτιάξουμε χάρτες, θα βγάλουμε το δικό μας νησί και πολλές άλλες εκπλήξεις! Είναι ένα πρόγραμμα που ξεκινά στις 07:30 και κλείνει στις 15:30. Έχει πολλή δράση μέσα, πολλές Τέχνες μαζί. Είναι ένα κομμάτι ευχάριστο, αλλά και αγχωτικό. Για μένα! (γέλια) Τεράστια ευθύνη.
Το ταλέντο είναι επίκτητο, έμφυτο; Βλέπεις ταλεντάκια στην Καλλιτεχνούπολη;
Εγώ δεν πιστεύω ότι κάποιος γεννιέται με ταλέντο! Έρχονται εδώ γονείς που θα μου πουν «Το παιδί μου έχει ταλέντο!». Δεν πιστεύω ότι ένα παιδί γεννιέται με ταλέντο. Με τη δουλειά γίνεται το ταλέντο. Είναι αρκετά από τα παιδιά που έρχονται στην Καλλιτεχνούπολη που βλέπω ότι αν δουλευτούν αρκετά, ναι, ίσως να μπορούν αυτό να το κάνουν επάγγελμα. Θα σου πω για μία συγκεκριμένη περίπτωση: Το παιδάκι αυτό πρέπει να είναι τώρα 12 χρόνων. Ξεκίνησε από μικρή εδώ. Μέσα από τη δουλειά και τη θέληση, από τον τρόπο που σχεδιάζει -είναι πολύ της λεπτομέρειας-, έχει φτάσει σε ένα σημείο απίστευτο!
Δεν πιστεύω ότι κάποιος γεννιέται με ταλέντο! Με τη δουλειά γίνεται το ταλέντο.
Βλέπεις διαφορά στον τρόπο έκφρασης στην Τέχνη ανάμεσα στα δύο φύλα;
Ναι, συνήθως στους ήρωες που φτιάχνουν! Αλλά ακόμη και στις ανθρώπινες φιγούρες: Το αγόρι θα βγάλει έναν πιο έντονο, πιο δυνατό χαρακτήρα. Το σχέδιο του κοριτσιού θα είναι πιο χαμηλών τόνων. Θα βάλει ναι μεν ωραία, φωτεινά χρώματα, πιο περιποιημένα, αλλά το αγόρι θα βγάλει και μια αγριότητα στο σχέδιό του.
Έχεις κάποιο αγαπημένο είδος Τέχνης;
Να σου πω… Μ’αρέσει πολύ η Αφηρημένη Τέχνη. Έχω τεράστια αγάπη. Έχω δει πάρα πολλές εκθέσεις, Αγγλία, Αμερική, Ιταλία… Μου αρέσει και η Performance Art, αλλά έχω ιδιαίτερη αγάπη στην Αφηρημένη Τέχνη.
Αγαπημένοι σου καλλιτέχνες;
Philip Guston, αξιόλογος καλλιτέχνης. Η Ángela de la Cruz… Είχα αρκετή επιρροή από τους συγκεκριμένους δύο. Τους μελέτησα αρκετά, είδα αρκετά έργα τους, πήρα αρκετά βιβλία τους για να καταλάβω τον τρόπο που ζωγραφίζουν. Μου αρέσει πάρα πολύ, επίσης, ο Μυταράς, ο Γαΐτης, ο van Gogh, o Picasso… Είναι αμέτρητοι. Και στο πέρασμα των χρόνων, γεννιούνται νέοι καλλιτέχνες.
Τι συμβουλή σου είχε δώσει, που θυμάσαι, ο Μυταράς;
Είχε αδυναμία στο χρώμα μου. Γιατί ήταν πολύ έντονο και ξεκάθαρο χρώμα, έλαμπε. Θυμάμαι πάντα που μου έλεγε πόσο φωτεινό ήταν το χρώμα μου. Γενικά με όλους τους καθηγητές μου είχα καλή σχέση κι ακόμη και σήμερα, μιλάω με κάποιους.
Ο Μυταράς είχε αδυναμία στο χρώμα μου. Γιατί ήταν πολύ έντονο και ξεκάθαρο χρώμα, έλαμπε.
Είναι ψυχοθεραπευτικές οι Τέχνες…
Ναι. Εγώ, τουλάχιστον, όταν ζωγραφίζω… όταν δεν είμαι καλά ή μπορεί να είμαι στεναχωρημένη ή πιεσμένη, ξεφεύγω. Είμαι άνθρωπος που αγχώνομαι πάρα πολύ εύκολα. Και προσπαθώ να το δουλέψω αυτό.
Σήμερα εξακολουθείς και ζωγραφίζεις. Με τι θεματολογίες καταπιάνεσαι;
Έχω αδυναμία στις Σκάλες. Οι Σκάλες είναι μια θεματολογία που ξεκίνησα στην Ελλάδα, συνέχισε και πήρε μορφή στην Αγγλία, τρισδιάστατα. Φαντάσου ένα κερί που λιώνει και στάζει. Είναι μια τρισδιάστατη μορφή Τέχνης! Ακόμη και σήμερα έχω αδυναμία στις Σκάλες… νομίζω ότι είναι το ανέβασμα, η ανάγκη να φτάσω ψηλά κάποια στιγμή. Στο σκαλί το τελευταίο.
Σαν έκφραση, στην Τέχνη σου;
Ναι. Αλλά και στην προσωπική μου ζωή. Πάντα επηρεάζεται το ένα από το άλλο.
Έχεις δει ίσως κάποιο έργο που σου έχει εντυπωθεί και μετά, συνειδητά πλέον, στην προσπάθειά σου να εξηγήσεις να έφτασες σε αυτό το συμπέρασμα;
Νομίζω πως όχι, να σου πω την αλήθεια. Η μία θεματολογία που ξεκίνησα ήταν τα Κλειδιά, το Άνοιγμα της Ζωής, και τελικά το Κλειδί έγινε Σκάλα.
Το Κόκκινο;
Το Κόκκινο υπάρχει παντού στα έργα μου! Έχω αδυναμία γενικά σε όλα τα χρώματα. Αλλά το Κόκκινο θα βρει πάντα το δρόμο του στον πίνακά μου. Πιστεύω ότι είναι κομμάτι της ζωής μου, το Κόκκινο. Κι επειδή είμαι άνθρωπος που έχω πολλή Αγάπη, πιστεύω γι’αυτό το βάζω. Αλλά όπως και στους πολιτισμούς τα χρώματα σημαίνουν άλλο πράγμα (μαύρο/Ελλάδα, λευκό/Ινδία), έτσι και στην Τέχνη.
Προσφιλής σου θεματολογία είναι και οι Ομπρέλες…
Ναι, το είχα ξεχάσει. Και η Ομπρέλα είναι ένα στοιχείο που υπάρχει στα έργα μου. Και ολοκληρώθηκε. Με όμορφο αποτέλεσμα. Έργα μου με Ομπρέλες έχουν εκτεθεί και στην Αγγλία και στην Ιταλία και στην Κύπρο και στην Ελλάδα. Οι Σκάλες παραμένουν. Δεν ξέρω πόσο χρόνο θα μου πάρουν ακόμη για να ολοκληρωθούν.
Τι ονειρεύεσαι για το επόμενο μέλλον στην προσωπική κι επαγγελματική σου ζωή;
Στην προσωπική μου ζωή, να είναι τα παιδιά μου χαρούμενα, ευτυχισμένα και καλοί άνθρωποι…
Για σένα;;
Για μένα, προσωπικά, να είμαι αισιόδοξη, να μην αγχώνομαι, να αγαπώ την Ειρήνη όπως είναι, και να είμαι πάντα καλά, να έχω όρεξη. Δουλεύω πάρα πολύ σκληρά για να βγει η Καλλιτεχνούπολη προς τα έξω. Α, και βέβαια να κάνουμε πολλά ταξίδια, τα οποία αγαπάμε οικογενειακώς.
Αν δεν ταξιδέψω 2 φορές τον χρόνο, δεν είμαι καλά!
Για πες ταξίδια που σε έχουν σημαδέψει!
Α… Θα σου πω. Γενικά ταξιδεύω από πολύ μικρή, έχω κάνει πάρα πολλά ταξίδια με τους γονείς μου. Ίσως γι’αυτό νιώθω την ανάγκη να κάνω ταξίδια με τα παιδιά μου. Αν δεν ταξιδέψω 2 φορές τον χρόνο, δεν είμαι καλά! Προτιμώ αντί να βγω για ποτάκι, αυτά τα χρήματα να τα κρατήσω και να τα κάνω ταξίδι. Το ένα ταξίδι είναι σίγουρα Ελλάδα, το καλοκαίρι. Και το άλλο είναι ενδιάμεσα στη χρονιά, συνήθως Χριστούγεννα. Πρόπερσι τον Φλεβάρη πήγα Αμερική πρώτη φορά. Νέα Υόρκη. Για μιάμιση βδομάδα περίπου. Ήθελα να δω μια συγκεκριμένη έκθεση, στο MoMA. Κι ήμουν με τον αδερφό μου. Από εκεί που νόμιζα ότι θα με κουράσει το ταξίδι κλπ., την ερωτεύτηκα! Εκεί που είχα ψηλά το Λονδίνο και πήγαινα κάθε χρόνο ευλαβικά… την ερωτεύτηκα. Ναι μεν μοιάζει πολύ με το Λονδίνο, αλλά βλέπεις ουρανοξύστες, οι άνθρωποι είναι χαλαροί -καμία σχέση με εμάς, μέσα στο άγχος και την πίεση… Θα πάνε το πρωί να κάνουν τη γυμναστική τους στο Πάρκο, θα πάνε να πιουν τον καφέ τους… έχουν πολλά κοινά με τους Άγγλους. Αλλά σαν χώρα, είναι πολύ ιδιαίτερη. Για μένα, η Νέα Υόρκη είναι ένας θησαυρός. Πέρσι, ξαναπήγα. Έκανα έκπληξη στον σύζυγό μου. Ε, τώρα θέλω να ξαναπάω με τα παιδιά μου.
Μου κάνει εντύπωση που χαρακτηρίζεις τους Νεοϋορκέζους χαλαρούς!
Ε ναι. Καταρχήν θα τους δεις καλοντυμένους όλους. Πριν πάνε δουλειά, θα πιουν τον καφέ τους, έξω. Θα τρέξουν στο Πάρκο. Θα βγάλουν τα σκυλιά τους βόλτα. Ακόμη και στο καταχείμωνο. Αυτό που είδα, μου άρεσε.
Ωραία. Άλλοι τόποι-όνειρο;
Ε, Αγγλία κλασικά. Είπαμε Αμερική. Έχω πάει Ιταλία αρκετές φορά. Ελλάδα, Γαλλία, Αφρική, Καναδά…
Ανατολικά δεν έχεις πάει;
Όχι, ακόμη. Θα ήθελα όμως. Έχω πάει Ντουμπάι, Μαλβίδες… Γι’αυτό σου λέω, αεροσυνοδός! Είμαι λάτρης των ταξιδιών. (γέλια)
Ακόμη και σήμερα έχω αδυναμία στις Σκάλες, σα θεματολογία… νομίζω ότι είναι το ανέβασμα, η ανάγκη να φτάσω ψηλά κάποια στιγμή.
Αν δεν περνούσες στην Καλών Τεχνών, τι;
Εναλλακτικά, ήθελα να γίνω ψυχολόγος.
Ωραία, πάμε τώρα αλλού: Ποια η σχέση σου με την γνωστή οικογένεια Ζορπά (των φούρνων) και γιατί Ειρήνη Ζόρπα;
Κανονικά και οι φούρνοι είναι Ζόρπα! Αλλά το έχουν αλλάξει σε Ζορπά.
Ούτε καν! Με λατινικούς χαρακτήρες, το γράφουν: Zorba. Η αναφορά προφανέστατη. Μάρκετινγκ τρικ;
Ισχύει, ναι, το έχουν αλλάξει οι ίδιοι. Και ναι, είναι συγγενείς, είναι ξαδέρφια του πατέρα μου. Έχω και έναν αδερφό πετυχημένο, δεν ξέρω αν τον ξέρεις!
Τον Matthew (Zorpa) τον πρωτογνώρισα το 2017, νομίζω, στο Brand Congress -ή μήπως στο Fashion Summit;- της imh.
Έλα! (έκπληκτη) Ναι, ναι. Είναι ο αδερφός μου. Ο πετυχημένος αδερφός μου! Τον θεωρώ πολύ πετυχημένο. Αγαπάει πάρα πολύ αυτό που κάνει.
Πάντως, να σου πω: Είστε τελείως κόντρα. Εκείνος έχει επιλέξει τα luxury brands, διεθνώς, ως influencer, blogger, ομιλητής και ambassador, ενώ εσύ κάνεις κάτι πολύ προσγειωμένο, ταπεινό ακόμα-ακόμα και με αντιυλιστικό πνεύμα, εσωτερικό πολύ.
Σωστά. Είναι κόντρα αυτά τα δύο. Εντάξει, έχουμε και οι δύο το καλλιτεχνικό μας κομμάτι. Εκείνος, λόγω της δουλειάς και της επιτυχίας του, έχει άλλο προφίλ. Γενικά, όμως, είναι χαμηλών τόνων άνθρωπος.
Για πες μου για την ταινία Make/Believe, η οποία αν έχω καταλάβει σωστά είναι ένα πορτρέτο του, τον ακολουθεί σαν reality
Του είχαν ζητήσει να την γυρίσουν για 22-24 μέρες, δεν θυμάμαι. Τον ακολούθησαν σε διάφορα fashion weeks. Ήταν 24ωρο, τον ακολουθούσαν στο δωμάτιό του, όταν κοιμόταν… για να βγει η ταινία έτσι. Η ταινία δείχνει τον Ματθαίο να γυρνάει σε διάφορα fashion weeks σε όλο τον κόσμο (Μιλάνο, Παρίσι κλπ.), να πηγαίνει σε διάφορα brands όπως Gucci, και ουσιαστικά πάει behind the scenes που δεν είναι όλα τέλεια, δεν είναι όλα όπως φαίνονται…
Τον ζηλεύεις;! Ζηλεύεις αυτό το lifestyle;
Με την καλή έννοια; Κοίτα, πιστεύω ότι αξίζει αυτό που έκανε! Που έχει καταφέρει μέχρι τώρα. Πιστεύω πάρα πολύ σε αυτόν. Θα ζήλευα ίσως όλο αυτό τον κόσμο που εμείς δεν θα γνωρίσουμε. Τελευταία μου έλεγε ότι γνώρισε τον Brad Pitt. Και λέω… εμείς; (γέλια) Πάει σε ακριβά μαγαζιά και βλέπει τόσο ωραία πράγματα… Ή ότι ταξιδεύει τόσο πολύ. Μπορεί σε μια βδομάδα να επισκεφτεί 3 χώρες! Έτυχε σε τρεις-τέσσερις μέρες να πάει Τόκυο, Μαδρίτη και μετά Γαλλία.
Φαντάζομαι, βέβαια, ότι αν το ήθελες τόσο, θα το είχες κάνει κι εσύ
Ναι. Για μένα υπήρξε προτεραιότητα η «οικογένεια». Ο αδερφός μου συνειδητοποιημένα λέει ότι κάνει τώρα αυτό που αγαπάει και ότι δεν θέλει τώρα οικογένεια. Έχει επιτυχία αυτό που κάνει, έχει θέσει στόχο να πετύχει ακόμη περισσότερο κι έτσι αφήνει για το τέλος την οικογένεια.
Ας αφήσουμε τα παιδιά μας πιο ελεύθερα!
Ωραία. Για το τέλος, πέρασε ένα μήνυμα προς τις Γυναίκες που θα μας διαβάσουν και είναι μαμάδες, έχουν τις αγωνίες τους, ίσως ένα μήνυμα σε σχέση με το πώς είναι καλό να μεγαλώσουμε τα παιδιά μας και με τι ερεθίσματα!
Ωραία. Θα έλεγα γενικότερα στους γονείς να αφήσουν τα παιδιά τους να λερωθούν, να τρέξουν, να μάθουν τις γειτονιές τους. Να σταματήσουν να έχουν αυτές τις φοβίες που συνήθως περνάνε και στα παιδιά! Γενικότερα, ας αφήσουμε τα παιδιά μας πιο ελεύθερα! Όχι με την έννοια του να κάνουν ό,τι θέλουν. Αλλά ελεύθερα να πειραματιστούν, να πέσουν, να χτυπήσουν. Όπως αγαπάμε τους εαυτούς μας, να αγαπήσουμε και τα παιδιά μας.
Σ’ευχαριστώ πολύ!
Εγώ σ’ευχαριστώ, Φοίβη μου. Να είσαι καλά.
#ροζδύναμη
Σχόλια