Γνωστικές στρεβλώσεις: Τι είναι και πώς σου ρουφούν την ευτυχία

Μπορεί να μην έχεις ακούσει ποτέ τον όρο «γνωστικές στρεβλώσεις» ή μπορεί κάπου να τον έχει πάρει το αυτί σου. Μπορεί να είσαι γνώστης και λάτρης της ψυχολογίας ή απλά να μπήκες σε αυτό το άρθρο για να δεις πώς μπορείς να είσαι πιο ευτυχισμένη. Όποιος κι αν είναι ο λόγος, σίγουρα – από το όνομα και μόνο- ανάγεις πως δεν πρόκειται για κάτι καλό! Τι είναι λοιπόν οι γνωστικές στρεβλώσεις και πώς μας εμποδίζουν να είμαστε ευτυχισμένες;

Οι γνωστικές στρεβλώσεις  ονομάζονται αλλιώς και «παγίδες σκέψης» και δεν είναι τίποτα άλλο από κάποια μοτίβα, τρόποι σκέψης, που δε μας ωφελούν, δε μας εξυπηρετούν και εντούτοις συνεχίζουμε να τα επαναφέρουμε στο μυαλό μας. Οι γνωστικές στρεβλώσεις είναι «παγίδες», γιατί είναι τόσο κοινές, που μας ακούγονται συνήθως πολύ νορμάλ να σκεφτόμαστε έτσι, ενώ στην πραγματικότητα υπάρχουν πολλές άλλες οπτικές γωνίες από τις οποίες να δούμε κάποιο θέμα που μας απασχολεί που είναι πιο υγιείς.

Αυτές οι παγίδες του τρόπου σκέψης μας, μας εμποδίζουν να δούμε εναλλακτικές επεξηγήσεις σε αυτά που μας απασχολούν, μας ρίχνουν σε αρνητικούς φαύλους κύκλους από τους οποίους δε μπορούμε να ξεφύγουμε, μας εμποδίζουν να νιώσουμε ευτυχία, δε μας επιτρέπουν να ανακάμπτουμε εύκολα μετά από αναποδιές και σίγουρα δε μας βοηθούν στο να πετύχουμε τους στόχους μας. Σίγουρα σας έπεισα πως δε θα θέλατε να έχετε τέτοια μοτίβα σκέψεων! Μπορούμε όμως να αλλάξουμε τον τρόπο σκέψης μας; Ευτυχώς ΝΑΙ και αν σε ενδιαφέρει μια πιο λεπτομερής ανάλυση του πώς, μπες στο γκρουπ μου “Πίστεψε ότι Μπορείς” όπου συχνά μοιράζομαι βιντεάκια με εκπαιδευτικό υλικό -> https://www.facebook.com/MemniaTheodorou/videos/278314829857795/?post_tag_id=2049160095227483)

Καταρχήν, το πρώτο βήμα για να αλλάξεις το οτιδήποτε, είναι η αναγνώρισή του. Πώς να αλλάξεις τρόπο σκέψης άμα δε γνωρίζεις ποιες είναι οι δικές σου γνωστικές στρεβλώσεις; Πιο κάτω σου παραθέτω 3 παραδείγματα γνωστικών στρεβλώσεων αλλά υπάρχουν πολλες άλλες και σε παροτρύνω να το ψάξεις περισσότερο για να βρεις τις δικές σου (και πίστεψέ με, όλοι έχουμε!)

1. Καταστροφολογία

Αυτή η γνωστική στρέβλωση εμφανίζεται όταν προβλέπουμε ένα αρνητικό και δυσοίωνο μέλλον με σιγουριά, βασιζόμενοι μόνο σε ένα μικρό αρνητικό γεγονός του σήμερα. Κάτι πάει στραβά, μια αναποδιά ρε παιδί μου, κι εμείς είμαστε πεπεισμένες πως θα έρθει το τέλος του κόσμου, όλα θα πάνε χάλια, σίγουρα δε θα ανακάμψουμε! Από ένα μεμονωμένο γεγονός, εμείς πείθουμε τους εαυτούς μας για το πώς θα πάνε τα πράγματα κι έτσι φερόμαστε και σκεφτόμαστε με τέτοιο τρόπο που στο τέλος αυτό γίνεται μια αυτοεκπληρούμενη προφητεία!

2. Συγκέντρωση μόνο στα αρνητικά

Μπορεί 30 πράγματα να έχουν πάει καλά μες τη μέρα μας και μια στιγμή μόνο να μη μας πήγε όπως θέλαμε και πώς μιλάμε για τη μέρα μας; «Χάλια μέρα», λέμε. «Τίποτα καλό δεν έχει συμβεί». «Όλα λάθος τα κάνω». Δίνουμε λοιπόν υπέρμετρη βάση στα αρνητικά και κολλάμε εκεί, ξεχνώντας να αναλογιστούμε και τα θετικά και αν μη τι άλλο, να τα βάλουμε όλα στη ζυγαριά.

3. Υπεργενίκευση

Αυτές είναι οι προτάσεις που ξεκινάνε με τα «πάντα» ή το «ποτέ», με το «κανένας» ή με το «όλοι». Π.χ. «Κανένας δε με καταλαβαίνει», «Πάντα έτσι είναι η εξυπηρέτηση εδώ μέσα», «Όλοι είναι συμφεροντολόγοι» κτλ. Και πάλι, σχηματίζουμε την άποψη μας για ένα γεγονός που ίσως να συνέβηκε κάποιες φορές και το ανάγουμε σε μια γενικοποίηση, ότι όλες οι φορές ανεξαιρέτως είναι έτσι, αγνοώντας όλες τις άλλες φορές που τα πράγματα ίσως συνέβησαν με διαφορετικό τρόπο.

Όπως είπαμε, αυτές είναι μόνο τρεις γνωστικές στρεβλώσεις, αλλά υπάρχουν πολλές. Το πρώτο βήμα είναι να βρεις και να αναγνωρίσεις τις δικές σου.

ΟΚ Μέμνια, μπορεί να μου πεις, τις βρήκα, τώρα τι;

Καταρχήν, αφού βρεις τις δικές σου γνωστικές στρεβλώσεις, κάθε φορά που πιάνεις τον εαυτό σου να πέφτει σε μια από αυτές, κάνε μια παύση, πάρε μια ανάσα. Πες ωπα, αυτό το μοτίβο το ξέρω, δε με βοηθά, μόνο πιο κάτω θα με ρίξει σε αυτό το φαύλο κύκλο του αρνητισμού από τον οποίο συνήθως κάνω ώρες να βγω. Και μόνο η παύση και η συνειδητοποίηση είναι καμιά φορά αρκετά για να μας αφυπνίσουν και να μπούμε σε ένα άλλο μονοπάτι.

Μια δεύτερη τεχνική, είναι να αφιερώσεις χρόνο να αναλογιστείς τις συνέπειες του τρόπου σκέψης σου. Συνήθως, όταν τα βλέπουμε ένα προς ένα γραμμένα τα κομμάτια της ζωής μας που έχουμε επηρεάσει αρνητικά με τον τρόπο σκέψης μας, «ξυπνάμε» και θέλουμε να αλλάξουμε!

Εδώ λοιπόν έρχεται και το τρίτο κομμάτι, που έχει να κάνει με το να αφιερώσεις λίγο χρόνο να σκεφτείς πιθανόν διαφορετικούς τρόπους προσέγγισης του θέματος. Να αναρωτηθείς καταρχήν αν αυτός ο τρόπος σκέψης είναι όντως αλήθεια ή ένα κατασκεύασμα του μυαλού σου. Για παράδειγμα αναρωτήσου: Πάντα πάντα πάντα έτσι σου φέρεται αυτός ο άνθρωπος; Έχουν υπάρξει φορές που έχει φερθεί αλλιώς; Όλα τα κάνεις λάθος; Μπορείς μήπως να σκεφτείς φορές που πήρες τη σωστή απόφαση ή χειρίστηκες ένα θέμα με όμορφο τρόπο; Όταν καταστροφολογείς αναρωτήσου, έχεις αποδείξεις για το ότι όλα θα πάνε χάλια στο μέλλον; ‘Εχεις χειροπιαστές αποδείξεις ότι αυτό θα συμβεί ή απλά μιλούν οι φόβοι σου;

Αφού αναρωτηθείς, σκέψου αν υπάρχει ένας καλύτερος τρόπος ερμηνείας της κατάστασης. Εφόσον το μοτίβο αυτό δε εξυπηρετεί και δε σε κάνει ευτυχισμένη, πώς αλλιώς μπορείς να ερμηνεύσεις το τι έχει γίνει. Βρες λίγο χρόνο να καταγράψεις άλλες πιθανές επεξηγήσεις και την επόμενη φορά που θα πέσεις στον ίδιο φαύλο κύκλο, δοκίμασε να τον «σπάσεις» με το να αντικαταστήσεις τον παλιό τρόπο σκέψης με τον καινούριο που έχεις καταγράψει.

Φυσικά όλα τα πιο πάνω έχουν μια διαδικασία, η οποία μπορεί να γίνει και μόνη της, αλλά συνήθως καλύτερα γίνεται με τη βοήθεια κάποιου Coach. Ένας  coach μπορεί να σε βοηθήσει να αναγνωρίσεις και να σπάσεις τα αρνητικά μοτίβα σκέψης που μπορεί να έχεις και να σε βοηθήσει να τα αντικαταστήσεις με πιο υγιείς, θετικούς τρόπους σκέψης που σε εξυπηρετούν και σε κάνουν πιο ευτυχισμένη.

Αν θα ήθελες να δοκιμάσεις συνεδρίες  coaching μαζί μου μη διστάσεις να επικοινωνήσεις! ([email protected], www.memniatheodorou.com)

Σε ευχαριστώ πολύ, εύχομαι να κέρδισες από το άρθρο μου σήμερα!

Μέμνια

#ροζδυναμη