Ένας ορισμός που θα μπορούσε να δοθεί για την σωματική τιμωρία είναι αυτός που αναφέρεται στην χρήση σωματικής βίας με στόχο την επιβολή πειθαρχίας ή τον έλεγχο συμπεριφοράς ενός παιδιού μέσω της πρόκλησης πόνου αλλα όχι την πρόκληση τραυματισμού του. Φυσικά, λόγω των διαφορετικών απόψεων και συνηθειών των πληθυσμών σε διάφορες χώρες ως προς την διαπαιδαγώγηση, αυτός ο ορισμός δεν μπορεί να δοθεί με σαφήνεια.
Όμως ειναι γεγονός πως η σωματική τιμωρία αποτελεί την πιο ευρέως
διαδεδομένη και αποδεκτή πρακτική
πειθαρχίας των παιδιών παγκοσμίως, την ίδια στιγμή που η σωματική τιμωρία αποτελεί ξεκάθαρη παραβίαση των δικαιωμάτων των παιδιών ως προς το σεβασμό της σωματικής τους ακεραιότητας, της ανθρώπινης αξιοπρέπειάς τους και της ίσης προστασίας τους σύμφωνα με το νόμο. Εξάλλου, τα ανθρώπινα δικαιώματα
απαιτούν την εξάλειψη όλων των μορφών σωματικής τιμωρίας και βίας.
Οι περισσότερες λοιπόν τιμωρίες και σήμερα αφορούν χτυπήματα με το χέρι οπως χαστούκι ή ξυλιά στον πισινό ή χτυπήματα με χρήση αντικεθμένου, όπως – μαστίγιο, ξύλο, ζώνη, παπούτσι, ξύλινη κουτάλα κ.ά.
Συμπεριλαμβάνονται επίσης και άλλες μορφές όπως κλωτσιά, τράβηγμα μαλλιών και αυτιών, ταρακούνημα, σπρώξιμο ή πέταγμα (κυρίως βρεφών), γρατσούνισμα,
τσίμπημα, δάγκωμα, παραμονή σε άβολες
θέσεις, κάψιμο, ζεμάτισμα ή την υποχρεωτική κατάποση, όπως καυστικών μπαχαρικών (πχ πιπέρι στο στόμα για να μη ξαναμιλήσει άσχημα) .
Η σωματική λοιπόν τιμωρία όπως γίνεται αντιληπτό είναι άκρως ταπεινωτική. Υποτιμά, μειώνει, γελοιοποιεί, τρομάζει και κλονίζει την σχέση παιδιού – γονέα και φυσικά την αυτοεκτίμηση και αυτοπεποίθησής του. Επίσης, σχετίζεται και με αρνητικές συμπεριφορές όπως η υπερβολική συστολή, η μη κοινωνικοποίηση, η χαμηλή επίδοση, η χρήση βίας σε συνομιλήκους ή αδύναμους, ακόμα και σε ζώα, οι διαταραγμένες διαπροσωπικές σχέσεις. Τα παιδιά που έχουν την εμπειρία της σωματικής τιμωρίας, τείνουν πολύ πιο εύκολα να κάνουν και τα ίδια χρήση της ίδιας τακτικής στην ενήλική τους ζωή μιας και διδάχτηκαν εκ πείρας πως πρόκειται για μια μέθοδο άμεσου αποτελέσματος αλλά και γιατί την εκλογικεΰουν λόγω αδυναμίας έκφρασης του θυμού τους προς τους γονείς τους με δηλώσεις του τύπου “καλά έκαναν και οι δικοί μου, έτσι έγινα άνθρωπος” ή “και εμένα που με χτυπούσαν; τίποτα κακό δεν έπαθα” αγνοώντας ή καταπιέζοντας όλα εκείνα τα συναισθήματα πόνου, απόρριψης και τρόμου που βίωναν τότε. Τέλος, είναι πολύ πιο πιθανό τα παιδιά αυτά, στην ενήλικη ζωή να δέχονται και από συντρόφους ή άλλα άτομα πως δικαιούνται να τους χτυπάνε διότι εκπαιδεύτηκαν και διδάχτηκαν πως η βία επιτρέπεται.
Υπάρχει άραγε όριο μεταξύ σωματικής τιμωρίας και κακοποίησης και αν ναι ποιος το ορίζει αυτό; Διότι πρόκειται για πράξεις που απαιτούν χρήση βίας και πόνου, άρα πρόκειται προφανώς για μια μορφή κακοποίησης ασχέτως προθέσεων.
Γίνεται κατανοητό λοιπόν πως η σωματική τιμωρία αποτελεί λανθασμένη μέθοδο διαπαιδαγώγησης με πολλαπλές αρνητικές συνέπειες για το ίδιο και με μοναδικό πλεονέκτημα της αυταρχική επιβολή της άμεσης συμμόρφωσης του λόγω της απειλής ή του πόνου.
Πριν λοιπόν επιλέξεις από την εργαλειοθήκη σου ως γονιός την χρήση σωματικής τιμωρίας ως άμεσο και εύκολο μέτρο επιβολής της θέσης σου, μήπως θα ήταν καλό να αναλογιστείς, τι άλλα εργαλεία διαθέτεις; Τι θα ήταν πιο κατάλληλο αν το χρησιμοποιούσες για να φτάσεις στο επιθυμητό αποτέλεσμα;
Ενδεχομένως μια λογική συνέπεια που έχει ως βάση την εκπαίδευση για πειθαρχία σε συνδυασμό με την ισχυρή δύναμη του διαλόγου όταν ηρεμήσουν τα πνεύματα να βοηθούσε και να υποστήριζε την σχέση σας; Ίσως και ένα μικρό time out πριν από την κάθε σου αντίδραση για να οξυγονωθεί ο εγκέφαλος και να μη δράσεις εν βρασμό;
Μήπως το να εξηγούσες τι ακριβώς περιμένεις από το παιδί, να βοηθούσε και το ίδιο να κατανοήσει και να σεβαστεί; Μήπως το να είχατε ήδη κανόνες και συνεπείες στο σπίτι; Διότι ως γνωστόν η σωματική τιμωρία δεν εκπαιδεύει τα παιδιά ούτε εξηγεί την λάθος συμπεριφορά ούτε το τι διαφορετικό θα μπορούσαν να κάνουν στο μέλλον πάρα μόνο επιβάλλει και επικεντρώνει τον θυμό του παιδιού προς τον γονιό και δεν το βοηθάει να ψάξει το δικό του λάθος. Σκεφτείτε, δεν είναι τυχαίο πως και γονείς που έχουν χρησιμοποιήσει τη σωματική τιμωρία παραδέχονται ότι δεν είναι τρόπος ελέγχου με ικανοποιητικά ή μόνιμα αποτελέσματα αλλά αντιθέτως είναι ένα σίγουρο εργαλείο εγκαθίδρυσης ενοχών για τους ίδιους και για μια σχέσης βασισμένη στον φόβο.
Πριν λοιπόν αρχίσετε να κουνάτε επιδεικτικά το δάχτυλο στο παιδί σας σαν γκουρού της γνώσης και της σοφίας, σκεφτείτε πως τα άλλα 4 δάχτυλα, κοιτάζουν προς τα εσάς.
Λοιπόν γονείς; Εσείς ποιο εργαλείο από την εργαλειοθήκη σας θα επιλέγετε από εδώ και πέρα για να εκπαιδεύσετε το παιδί σας στην πειθαρχία;
#ροζδύναμη
Πίσω απο τις λέξεις, η Μαρία Γαΐδαρτζή, σύμβουλος γάμου, οικογένειας, συστημική ψυχοθεραπεύτρια & κοινωνική λειτουργός.Follow us on fb: “Ζωή & Συνεξέλιξη Κέντρο Ψυχοθεραπείας & Συμβουλευτικής. Μέσω της στήλης “Ψυχανεμίσματα” μοιραζόμαστε, αναλύουμε, προβληματιζόμαστε & φλερτάρουμε με πιθανές νέες λύσεις & επιλογές.
Follow us on fb: “Ζωή & Συνεξέλιξη Κέντρο Ψυχοθεραπείας & Συμβουλευτική.
Σχόλια