Γυναίκα& διαταραχή σεξουαλικής επιθυμίας

Καθημερινά, πληθαίνει ο αριθμός ζευγαριών τα οποία συναντώ στο γραφείο μου για θεραπεία, διότι ενώ συνεχίζουν να αγαπούν και να επιθυμούν τον σύντροφό τους, δεν έχουν ερωτική διάθεση. Μάλιστα, αρκετές είναι οι φορές που αυτή η έλλειψη ή η μειωμένη ανταπόκριση από την σύντροφο, οδηγεί εν τέλει και σε δημιουργία εξωσυζυγικών σχέσεων. Φυσικά, η μειωμένη σεξουαλική επιθυμία δεν είναι προνόμιο των γυναικών όμως οι πρόσφατες έρευνες δείχνουν πως η συχνότητα φαίνεται να είναι μεγαλύτερη στις γυναίκες.

Τι εννοούμε όμως όταν αναφερόμαστε σε διαταραχή της σεξουαλικής επιθυμίας;

Μιλάμε για την μειωμένη ή την πλήρη απουσία της νοητικής (π.χ φαντασιώσεις) και της συναισθηματικής διάθεσης (π.χ πάθος) ενός ατόμου για εμπλοκή σε σεξουαλική πράξη.  Αυτή, μπορεί να περιλαμβάνει όλες τις μορφές σεξουαλικής έκφρασης ή μπορεί να αφορά μόνο ένα σύντροφο ή μόνο την συνουσία και όχι τον αυνανισμό κ.α.

Υπάρχουν σίγουρα περιπτώσεις οι οποίες αφορούν σε οργανικά αίτια οπότε και η γυναίκα πρέπει να απευθυνθεί άμεσα στον γυναικολόγο της για την διάγνωση και να προταθεί η αντίστοιχη θεραπεία. Όταν αναφερόμαστε σε οργανικούς παράγοντες, αναφερόμαστε κατά κύριο λόγο σε ύπαρξη κάποιας χρόνιας ασθένειας, σε διαταραχή συγκεκριμένων ορμονών, σε λήψη φαρμακευτικών αγωγών που έχουν ως παρενέργεια τον επηρεασμό της ερωτικής διάθεσης και σε χρήση αλκοόλ ή / και άλλων ουσιών. Αυτές είναι και κυρίως οι περιπτώσεις που σχετίζονται και με τον πόνο, οπότε και η κινητοποίησή της είναι σχετικά άμεση.

Επίσης, δεν αποκλείεται η περίπτωση του να πρόκειται για παρουσία άλλης σεξουαλικής δυσλειτουργίας ( π.χ δυσπαρευνία ) και η μειωμένη επιθυμία να είναι συνεπακόλουθο αυτής. Υπάρχουν όμως και περιπτώσεις οι οποίες είτε συνυπάρχουν οργανικοί και ψυχολογικοί παράγοντες, είτε είναι αποτέλεσμα μόνο ψυχοσυναισθηματικών παραγόντων. Πρόκειται κυρίως για περιπτώσεις όπου δυστυχώς μια γυναίκα θα απευθυνθεί σπανιότερα σε κάποιον ειδικό για να βοηθηθεί. Αυτή της η στάση σαφώς και σχετίζεται με την νοοτροπία και τις κοινωνικές αντιλήψεις που υπάρχουν στις κοινωνίες μας, οι οποίες αν και φιλελεύθερες πλέον, εντούτοις δεν αφήνουν πραγματικά περιθώρια έκφρασης της σεξουαλικότητάς της. Πόσο μάλλον περιθώρια για αναζήτηση των δυσλειτουργιών με απώτερο στόχο την ευχαρίστηση και την απόλαυση.  

Όταν αναφερόμαστε σε ψυχοσυναισθηματικούς παράγοντες αναφερόμαστε κυρίως σε όλους τους παράγοντες που σχετίζονται με αγχώδεις διαταραχές, τραυματικές σεξουαλικές εμπειρίες ή /και κακοποιητικές συμπεριφορές, καταθλιπτική διάθεση, ανάληψη υπερβολικών ευθυνών, υπερβολική κούραση, χαμηλή αυτοεκτίμηση ή / και αυτοπεποίθηση. Επίσης, καθοριστικό ρόλο μπορεί να διαδραματίσουν η ελλιπής ενημέρωση ή / και εκπαίδευση  γύρω από την σεξουαλική ζωή η οποία μπορεί να οδηγήσει σε λανθασμένες σκέψεις και στάσεις ακόμη και σε φοβίες, οι θρησκευτικές αντιλήψεις, καθώς και η αυστηρή ανατροφή σε συνδυασμό με την δημιουργία ενοχών γύρω από το σεξ.

    Υπάρχει θεραπεία;

    Πολλές φορές η θεραπεία αρχίζει με πρώτο βήμα την συνειδητοποίηση του φαύλου κύκλου που δημιουργείται κατά τη διάρκεια μιας μακροχρόνιας κυρίως σχέσης, χωρίς να μπορεί να προσδιορίσει επ΄ ακριβώς ο καθένας πότε άρχισε το πρόβλημα και ποιος ευθύνεται για αυτό. Συχνά, η μειωμένη επιθυμία της γυναίκας μεταφράζεται από τον σύντροφο ως απόρριψη προκαλώντας του έντονα συναισθήματα ματαίωσης, άρα το φταίξιμο πηγαίνει όλο στην ίδια εντείνοντας το άγχος της και την χαμηλή της αυτοεκτίμηση και από την άλλη πλευρά, το άγχος για σεξουαλική απόδοση σε συνδυασμό με τις προσκλήσεις ή ενδεχομένως και απαιτήσεις για σεξουαλική συμμετοχή, εντείνουν και διαιωνίζουν την εν λόγω δυσλειτουργία στην σύντροφο αντί να φέρουν το ζευγάρι πιο κοντά.

Έτσι, ο κύκλος αυτός ολοένα και μεγαλώνει και δημιουργεί ένα συνεχόμενο μοτίβο, ερωτικών προσκλήσεων από τον σύντροφο, αρνήσεων από την γυναίκα, ματαιώσεων του συντρόφου και πάλι από την αρχή διεκδικήσεων του ίδιου που όμως το αποτέλεσμα δεν είναι το αναμενόμενο για τον ίδιο. Παράλληλα, έχουμε και την γέννηση συναισθημάτων όπως θυμού και έντασης τα οποία πολλές φορές εξελίσσονται εν τέλει σε αδιαφορία και σαφή έλλειψη επικοινωνίας, ως αντίδραση στην συνεχή απόρριψη.

Για τον λόγο αυτό, σημαντικό ρόλο διαδραματίζει η συμμετοχή και των δυο συντρόφων στη θεραπεία, ούτως ώστε να μπορεί να απελευθερωθεί η σύντροφος με την μειωμένη σεξουαλική επιθυμία από το βάρος της ευθύνης και να εκφραστεί ανοιχτά αλλά και για να ακουστούν ισότιμα οι πραγματικές ανάγκες του συντρόφου της με άμεσο κοινό στόχο το να βρεθεί μια λύση αρεστή και για τους δυο.

   Η ψυχοθεραπεία βασίζεται στην βελτίωση της επικοινωνίας του ζευγαριού, την απενοχοποίηση της συντρόφου και την υποστήριξη και ενθάρρυνσή τους με διάφορες τεχνικές και ασκήσεις, εξειδικευμένες.  Σημαντικό επίσης ρόλο αναλαμβάνει ο ειδικός, σε συνεχή συνεργασία μαζί τους, στο να τους βοηθήσει να αναγνωρίζουν και να εστιάζουν και στα δικά τους συναισθήματα καθώς και στις ανάγκες του συντρόφου τους. Βεβαίως, όταν η δυσλειτουργία είναι απόρροια ενός καταθλιπτικού ζητήματος, μιας κακοποίησης κτλ είναι απαραίτητη και η παράλληλη ατομική ψυχοθεραπεία.  

 Σε γενικές γραμμές θα μπορούσαμε να δούμε 4 σημαντικούς τομείς οι οποίοι είναι βοηθητικοί για να επέλθει εκ νέου η εγγύτητα στο ζευγάρι:

α) Δοκίμασε να εμπιστευτείς:

Εξέφρασε τα έντονα συναισθήματά σου. Όσο κρατάς παράπονα, απογοητεύσεις και πίκρα ως ¨όπλα¨ για ένα νέο κατηγορώ τόσο πιο καταστροφική στρατηγική ακολουθείς για την σχέση.

β) Δοκίμασε να φερθείς με ανοιχτοσύνη ΤΟΣΟ – ΟΣΟ

Η συνεχής, ανοιχτή επικοινωνία, το μοίρασμα όσων σου αρέσουν, όσων θέλεις, των επιθυμιών και των σκέψεών σου, οδηγεί σε ελευθερία αντιδράσεων, χωρίς το αίσθημα της επίκρισης και του φόβου απόρριψής. Τόσο όσο να νιώθεις άνετα και ασφαλής. Τόσο όσο να νιώθει άνετα και οικεία ο σύντροφός σου. Εσείς άλλωστε γνωρίζετε καλύτερα.   

γ) Δοκίμασε να εστιάσεις σε εσένα:

    Αποφεύγοντας τις επιθέσεις και τις κατηγορίες και δίνοντας χώρο στην έκφραση αρνητικών συναισθημάτων σε σχέση με το πώς νιώθεις εσύ και όχι σε σχέση με το τι κάνει συνεχώς λάθος ο άλλος, συμβάλεις στην ισοτιμία και στον αμοιβαίο σεβασμό, άρα και στο χτίσιμο μιας ειλικρινούς σχέσης με διάρκεια.

δ) Δοκίμασε το μαζί και όχι το απέναντι:

Στόχος σου δεν είναι να «κερδίσεις» σε ένα τσακωμό, σε μια μάχη. Δεν υπάρχει πόλεμος. Στόχος σου δεν είναι να βρεις ποιος έχει δίκιο και ποιος άδικο. Στόχος σου είναι να επιλύσετε μαζί ότι σας δυσκολεύει και ότι θεωρείτε πρόβλημα. Να βρείτε την καλύτερη δυνατή επιλογή με το λιγότερο δυνατό κόστος για εσάς.

«Το ζευγάρι, δεν είναι απλά το άθροισμα των αναγκών των 2 μελών του, αλλά μια νέα δυναμική κατάσταση που προκύπτει από την αλληλεπίδραση αυτών των μελών»

Εσείς; Αναγνωρίζετε άραγε πότε έχετε ανάγκη για υποστήριξη από κάποιον επαγγελματία; Για την σχέση σας θα ζητούσατε βοήθεια πριν να είναι αργά;

Πως και πότε σκοπεύετε να παρέχετε αυτή την υποστήριξη;

Η σχέση σας και μια καλύτερη ποιότητα ζωής είναι στο χέρι σας.